بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم
هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ 
اوست خدا، آفریننده، نوساز، صورتگر، همه نام های نیکو ویژه اوست. آنچه در آسمان ها و زمین است همواره برای او تسبیح می گویند، و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است. 

قرآن کریم (سوره حشر - آیه ۲۴)

  شرح :
خدای متعال در این آیه ی شریفه با توضیحاتی ذهن انسان را به مفاهیمی سوق می دهد که ضمن روشنگری حقایق به دامنه ی فکر او وسعت بخشیده و دنیای ماورای محدودیت ها را برایش می گشاید. هر کدام از واژه هایی که بیان شده سر فصل مباحثی هستند که از نظر ادبی، فلسفی و روایی حاوی مطالبی علمی بوده و باب وسیعی از معرفت را بر روی اهل تحقیق می گشاید.
حقیر ، با بیانی الکن مختصری از این خرمن لایزال الهی را تقدیم می دارم ؛ بلکه روزنه ای به دنیای وسیع معنا برای طالبین گشوده گردد:
۱-  ذهن انسان به طور معمول و بر حسب عادت بر اساس مشاهدات خود در عالم ماده در مورد خصوصیات پروردگار عالم مفاهیمی را نتیجه گیری می کند که اگر بر معیار های ارائه شده در قرآن عرضه نشود ، بعد از طی مراحلی در انواع واژه های قید گونه محدود شده ، درمانده و پای در گل از حرکت به سمت کمال باز می ماند.
به طور معمول در دنیای مادی از ترکیب چند عامل اولیه پدیده ای جدید حاصل می شود که اگر در عالم طبیعت باشد به آن " روند تکاملی" و اگر توسط انسان صورت گرفته باشد ، آن را " اختراع" می نامیم. اما خداوند بدون هیچ گونه مقدمه یا به کار گرفتن مواد اولیه ای موجود مورد نظر را " ایجاد " می فرماید که به آن " خلق کردن" گفته می شود. به همین دلیل قادر به ایجاد هر گونه تغییر در عالم بوده تا جائی که اگر ضرورت ایجاب نماید عالم فعلی را حذف و عالم دیگری به وجود خواهد آورد.
۲- برای آشنایی انسان با مفهوم وسعت و انواع ، پروردگار عالم قدرت خلقتش را در مخلوقات بی شمار با اشکال و خواص گوناگون ظاهر نمود که همه از یک منبع قدرت بوده اما ظهورهای مختلف داشته و هر کدام را " صورتی " از تجلی قدرت خدا را معرفی می کند.
۳-  خداوند دارای علم محض است یعنی حقیقت علم نزد خداست ؛ علمی که منشا هستی و ایجاد پدیده ها بوده و رونق و تداوم دارد و تا زمانی که مصلحت خدا ایجاب کند با اراده ی او زندگی بخش خواهد بود.
برای ایجاد معرفت هر چه بیشتر انسان موجودات  بی شماری خلق شد که هر کدام بر اساس قوانین خاصی رفتار نموده و طبق اصولی با سایر موجودات بر هم کنش داشته که حاصل آن پدیده های مرکب در ادامه روند خلقت است. هر کدام از این خلقت ها و پدیده های بعدی بیانگر علمی است که از منبع لایزال علم خدا سرچشمه گرفته و با نامی مشخص معرفی شده است که آن را " اسماء الالحسنای الهی" می گویند.
۴-  آنچه در زمین و آسمانهاست ، بیانگر منزه بودن خدایند. برای این معنا دو حالت قابل بیان است :
اولا در صورت کشف باطن که همان ملکوت اشیاء باشد ، ملاحظه خواهد شد که هر کدام به زبان خاصی معرف خالق خویش هستند همچنان که انسانها و حیوانات هر کدام با زبان خاصی به یکدیگر  پیام می دهند.
ثانیا بررسی هر پدیده با علم ظاهری گویای پیوستگی آن با سایر پدیده های بوده که این اتصال به یکدیگر به منبع علم بی نهایتی رهنمون می گردد که فوق ادراک و خارج از ادراک بودن خدای عالم است و آن را " تسبیح " به معنای " منزه دانستن " از هر شکل و حالت قابل ادرکی است.


  موفق باشید. پورهادی