بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم
وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ ﴿٣٩﴾ وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ ﴿٤٠﴾ ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ ﴿٤١﴾
و اینکه برای انسان جز آنچه تلاش کرده نیست (۳۹) و اینکه تلاش او به زودی دیده خواهد شد (۴۰) سپس به تلاشش پاداش کامل خواهند داد (۴۱) 

قرآن کریم ( سوره نجم - آیات ۳۹ تا ۴۱)

  شرح :
تلاش ، عامل ایجاد تحولات و تشکیل انواع ساختارها در زندگی است. هر نوع فعالیتی نتایج خاص خود را دارد که پس از طی مراحلی طبیعی آشکار می گردد.
خدای متعال تلاش انسان از شروع تا رسیدن به نتیجه را در سه مرحله تدوین فرموده که در این آیات شریفه به طور اجمال مطرح شده است :
۱- همچنان که اجزای خلقت تحت قوانین فیزیکی و شیمیایی مشخصی که در کتب علوم مختلف بیان شده با یکدیگر بر هم کنش داشته و به نتایجی معین ختم می گردند رفتار و عملکرد انسان نیز از قوانین خاص برخوردار بوده که به نتایج خاص خود ختم می گردند بنابراین هیچ کس نباید انتظار داشته که بدون تلاش به منافع رسیده یا دیگران بهای خواسته های او را بپردازند.
۲- آشکار شدن نتایج هر نوع تلاشی نیز یک قانون در عالم است که باعث ایجاد تحولات گوناگون می گردد هر چند که مد نظر تلاش کننده نبوده باشد لذا بایستی  نوع فعالیت متناسب با هدف مورد نظر انتخاب شود تا به نتیجه ی مطلوب ختم گردد.
۳- هر نوع فعالیتی حامل نتایجی در حجم معینی بوده که طبق برنامه ای منظم و مرحله بندی شده ، به طور کامل آشکار می گردد. در مورد رفتار انسان این نتایج دارای دو قسمت مادی و معنوی هستند که هر کدام در محیط هم سنخ خود آشکار خواهد شد.
نتایج مادی در عالم دنیا پس طی مراحل مربوطه و سپری شدن زمانی معین به ثمر می رسد اما نتایج معنوی به علت سنخیت نداشتن با شرایط دنیا به عالم دیگر موکول خواهد شد زیرا حجم و کیفیت نتیجه که بر اساس خوب یا بد بودن و خلوص نیت افراد آنهم با معیارهای معنوی توسط پروردگار تعیین می گردد قابل اجرا در عالم ماده نبوده و به برزخ یا قیامت می انجامد لذا ایجاب می نماید که بندگان در شناخت آثار و عواقب اعمال خود مراقبت نموده و معرفت لازم در این خصوص را نزد مراجع و منابع دینی کسب نمایند.

   موفق باشید. پورهادی