بِنام خداوند بخشنده مهربان
وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ ۚ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا ﴿٦٤﴾فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّىٰ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا ﴿٦٥﴾

و هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر آنکه به توفیق خدا از او اطاعت شود. و اگر آنان هنگامی که به خود ستم کردند، نزد تو می آمدند و از خدا آمرزش می خواستند، و پیامبر هم برای آنان طلب آمرزش می کرد، یقیناً خدا را بسیار توبه پذیر و مهربان می یافتند. (۶۴)به پروردگارت سوگند که آنان مؤمن حقیقی نخواهند بود، مگر آنکه تو را در آنچه میان خود نزاع واختلاف دارند به داوری بپذیرند؛ سپس از حکمی که کرده ای دروجودشان هیچ دل تنگی و ناخشنودی احساس نکنند، وبه طور کامل تسلیم شوند. (۶۵)

 قرآن کریم ( سوره نساء- آیات ۶۴-۶۵)

 شرح :
خداوند قرآن را جامع قوانین اجتماعی و اصول تربیتی تدوین نموده و برای اجرا بر پیامبر نازل فرمود تا به وسیله ی آن امت را هدایت نماید ولیکن زمانی پیامبر موفق به هدایت مردم خواهد شد که حداقل شرایط لازم بدین قرار فراهم گردد :
۱- افراد تحت هدایت اصول ارائه شده را در حد توان خود درک کرده باشند.
۲- طالبین هدایت به پیامبر جهت اجرای دستورات خدا اعتماد داشته باشند.
۳- در مرحله ی اجرا هر قانونی با مشکلاتی برخورد می کند که عبور از آن مستلزم تحمل سختی هایی  خاص از جمله " تحمل تنگناهای اقتصادی، مبارزه ی سیاسی یا نظامی با صدمات مالی و جانی " همراه است و اطاعت از پیامبر به عنوان رهبر اجتماع ، شرط موفقیت خواهد بود در غیر این صورت رهنمودهای ایشان موثر واقع نشده و نتیجه ی مطلوب حاصل نمی گردد.
اما خداوند اجازه ی خود را در مقدمه و شرط این اطاعت مقرر فرموده است زیرا در عرصه ی مبارزات سیاسی- نظامی - اقتصادی و در آستانه ی پیروزی مسلمانان طرف مقابل که صحنه ی مبارزه را باخته می بیند ، به نیرنگ متوسل شده و خود را تسلیم و ظاهرا تحت اطاعت پیامبر قرار می دهد تا در فرصت مناسب ضربه ی موثری به پیکره ی جامعه ی مسلمین وارد سازد ، به کار گرفتن این نوع حیله ها به صورت فردی یا گروهی در مواقعی که مخالفین در مقابل قانون و قدرت مسلمین راه گریزی ندارند به طور مکرر اتفاق می افتد که در مبارزات اجتماعی امری معمول است.

در چنین شرایطی خداوند به ایشان اجازه ی اطاعت نداده تا جلوی ضربه زدن آنها به مومنین گرفته شود. بنابراین صداقت هدایت شوندگان جهت اطاعت پیامبر ، مقدمه تشرف به دین اسلام می باشد که تحت نظر و تائید مستقیم پروردگار صورت می گیرد. صدق نیت در اطاعت از رهبری جامعه ی اسلامی آنقدر اهمیت دارد که در ادامه ی آیه ی شریفه مشاهده می شود که رجوع به پیامبر و اطاعت همراه با رضایت از ایشان در تمام امور فردی و اجتماعی شرط پذیرش ایمان افراد معرفی شده است.

 موفق باشید.          پورهادی