بِنام خداوند بخشنده مهربان
الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ ﴿١٦﴾الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنْفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحَارِ ﴿١٧﴾
آنان که می گویند: پروردگارا! قطعاً ما ایمان آوردیم، پس گناهانمان را بیامرز وما را از عذاب آتش نگاه دار. (۱۶)آنان که صبر کنندگان و راستگویان و فرمانبرداران و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرهایند؛ (۱۷)

قرآن کریم (سوره آل عمران- آیات ۱۶و۱۷)

  شرح :
به علت وجود تمایلات نفسانی احتمال لغزش و ارتکاب به گناه ، امری طبیعی در مسیر رشد و کمالات انسانی است ولیکن پروردگار عالم راه بازگشت و جبران را برای بندگان باز نگه داشته و شرایط آن را بیان فرموده است.
طبق فرمایش آیه ی شریفه چند مورد از اعمالی که می توانند جبران کننده ی زیانهای ناشی از لغزش افراد باشند ، از این قرارند:
۱- صبرکنندگان : انجام هر کاری تا رسیدن به نتیجه ی مورد نظر مستلزم تحمل سختی خاص آن کار است لذا ، کسی که خواستار برطرف شدن آثار زیانبار گناه می باشد بایستی بر انجام اعمال خواسته شده ، پایداری نماید.
۲- راستگویان : در طی مسیر کمال ، هر شخص به صحنه هایی برخورد میکند که لازم است برای درک حقیقت و به دست آوردن فضائل انسانی بهایی بپردازد
که خسارت ناشی از ارتکاب گناه یا خطای خویش می باشد ، ممکن است دروغ گفتن برای رفع مسئولیت ، به طور موقت موثر باشد ولیکن این دروغ ، به صورت بیماری خطرناک روحی ، مانند آتش زیر خاکستر عامل تخریب شخصیت را در باطن انسان پنهان داشته و از درک فضیلت و رسیدن به رستگاری جلوگیری می کند.
۳- فرمانبرداران : انسان طالب کمال در میانه ی راه بوده و از خطرات آینده همچنین نحوه ی رسیدن به سعادت اطلاعی ندارد بنابراین لازم است که از منبع
مطمئنی ، کسب اطلاع و فرمانبرداری داشته باشد و خداوند بهترین راهنما خواهد بود زیرا تعیین کننده ی کمال و راه وصول به آن می باشد.
۴- انفاق : قسمتی از مال خود را برای کمک به همنوعان هزینه کردن ، از دستورات خداست که اولا دلبستگی به لذات دنیا را کم نموده و توجه به معنویات را که لازمه ی ادراک و پذیرفتن آنهاست ، تقویت می کند. ثانیا انفاق سایرین را در طی مسیر کمال همراهی کردن است که محیط اجتماع را برای رشد عمومی مساعد می سازد.
۵- استغفار کنندگان در سحر : عمل استغفار آثار مفیدی به دنبال دارد که مختصرا تقدیم حضور می گردد :
اولا : پذیرفتن اشتباه است که زمینه ساز تصمیم برای جلوگیری از ادامه خسارت و نجات از سقوط می باشد.
ثانیا : برطرف کردن قساوت از روح است که عامل انعطاف پذیری و پذیرفتن هدایت خواهد بود.
 ثالثا : انجام عبادت و راز و نیاز با خالق در سکوت سحرگاهان که روح شخص فارغ از امور دنیاست ، توان ادراک معنویت را به طور فوق العاده ای افزایش داده وبا سرعت غیر قابل تصوری ، مسیر تقرب به خدا را طی می نماید و زیانهای گذشته ی او از جانب پروردگار عالم جبران می گردد.

موفق باشید. پورهادی