بسم الله الرحمن الرحیم

فراز سیزدهم از دعای مکارم الاخلاق 
۱۳- اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِي رُوعِي مِنَ الَّتمَنِّي وَ التَّظَنِّي وَ الْحَسَدِ ذِكْراً لِعَظَمَتِكَ  وَ تَفَكُّراً فِي قُدْرَتِكَ  وَ تَدْبِيراً عَلَى عَدُوِّكَ ، وَ مَا أَجْرَى عَلَى لِسَانِي مِنْ لَفْظَةِ فُحْشٍ أَوْ هُجْرٍ أَوْ شَتْمِ عِرْضٍ أَوْ شَهَادَةِ بَاطِلٍ أَوِ اغْتِيَابِ مُؤْمِنٍ غَائِبٍ أَوْ سَبِّ حَاضِرٍ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ نُطْقاً بِالْحَمْدِ لَكَ  وَ إِغْرَاقاً فِي الثَّنَاءِ عَلَيْكَ  وَ ذَهَاباً فِي تَمْجِيدِكَ وَ شُكْراً لِنِعْمَتِكَ وَ اعْتِرَافاً بِاِحْسَانِكَ  و اِحْصَاءً لِمِنَنِكَ .
خدایا! آنچه شیطان از آرزوی باطل و بدگمانی و حسد در دل من می‌اندازد، همه را یاد بزرگی‌ات و اندیشه در قدرتت و تصمیم و طرح علیه دشمنت قرار ده؛ و آنچه بر زبانم جاری می‌کند، از فحش و بدگویی یا ناسزا به ناموس مردم یا گواهی دادن باطل یا غیبت مؤمن غایبی یا دشنام به حاضری و آنچه شبیه اینهاست، همه را سخن به حمد و سپاست و مبالغه در ثنایت و فرو رفتن در تعظیمت و شکر نعمتت و اقرار به احسانت و شمردن نعمت‌هایت قرار ده.

(صحیفه سجادیه)

شرح :
مومن هر لحظه مورد حمله ی شیطان قرار دارد که این حملات به صورت انواع رفتارهای ناهنجار و غیر معقول  ظاهر می شود.
امام سجاد (ع) برای دفع هر نوع حمله یا هر رفتار ناپسند که یک بیماری روحی و آفت اخلاقی محسوب می شود ، راه حلی مناسب ارائه فرموده اند که درمان  اساسی آن بیماری می باشد . زیرا طریق ارائه شده از طرف خالق انسان بوده که به صفات و استعدادهای نهفته انسان و آفات مربوطه آگاه می باشد.

چند مورد از حملات شیطان بدین قرار است :
۱- جلوه های کاذب ناشی از لذت های دنیا عامل ایجاد آرزوهای دور و دراز شده که اولا توجه مومن را از حقایق خلقت منحرف و او را در غفلت فرو برده که زمینه ساز ابتلای به آفت است. ثانیا اولین سرمایه یعنی عمر را به هدر می دهد که هیچ جایگزینی نداشته سپس سایر مزایای زندگی را در بیراهه صرف می کند.
توجه به عظمت خداوند کوچک کننده ی هر بزرگی خواهد بود زیرا هر نوع عظمتی در برابر جلوه ی کبریایی پروردگار محو خواهد شد. همچنین توجه به بزرگی پروردگار بنده را مشمول رحمت واسعه ی الهی قرار می دهد و قدرت تشخیص حقیقت را در مقابل جلوه ی باطل در قلب مومن تجلی نموده و وجودش را از جاذبه های دنیا رها می سازد.
۲- دشنام و بدگویی به دیگران که نتیجه ی غلبه خشم و غفلت از یاد و یاری خداست دو عامل منهدم کننده ی ساختار وجودی مومن است که جسم و روح را افسرده ساخته دیگر قادر به استفاده از هیچ کدام از نعمت های مادی و معنوی نخواهد بود.

حمد و سپاس خدا را گفتن روح مومن را متوجه  عظمت خدا نموده و از خشم رها می سازد. سپس با ثنای و شکر نعمت پروردگار متوجه انواع صفات خدا شده که هر کدام از آنها عامل اعطا کننده ی یک توانایی در وجود مومن هستند و قدرت استفاده از انواع نعمت ها را به او می دهد که سبب برآورده شدن نیازهای زندگی و ارضاء روح می شود و حس حسادت ، تنگ نظری و دشمنی به داشته های دیگران را در او برطرف می سازد و در نتیجه از بد گویی نسبت به منصرف می شود.

موفق باشید. پورهادی