بسم الله الرحمن الرحیم

فراز نهم از دعای مکارم الاخلاق
۹- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ سَدِّدْنِي لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِي بِالنُّصْحِ ، وَ أَجْزِيَ مَنْ هَجَرَنِي بِالْبِرِّ ، وَ أُثِيبَ مَنْ حَرَمَنِي بِالْبَذْلِ ، وَ أُكَافِيَ مَنْ قَطَعَنِي بِالصِّلَةِ ، وَ أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِي إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ ، وَ أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ ، وَ أُغْضِيَ عَنِ السَّيِّئَةِ .
خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: ایستادن در برابر کسی که به من خیانت کرده، با سلاح نصیحت و خیرخواهی؛ پاداش دادن به کسی که از من دوری جسته، با نیکی و خوبی؛ جزا دادن به کسی که مرا از عطایش محروم ساخته، با بذل و بخشش؛ تلافی کردن نسبت به کسی که با من قطع رابطه کرده، با صله و پیوند؛ مخالفت ورزیدن با کسی که از من غیبت کرده، با نیکو یاد کردن از او؛ به جا آوردن سپاس، در برابر خوبی و چشم‌پوشی از بدی.

(صحیفه سجادیه)

شرح :
ما در مقابل رفتار اشتباه دیگران  سه نوع واکنش می توانیم داشته باشیم که هر کدام آثار و نتایج خاص خود را خواهد داشت :
۱- با رفتاری همانند خودش برخورد کنیم . در این حالت ظاهرا او را تنبیه کرده و اشتباهش را تفهیم کرده ایم اما با این کار نه تنها ارزشی اخلاقی کسب نکرده ایم بلکه این احتمال قوی وجود دارد که او را به حرکتی انتقام جویایه در آینده تحریک کرده باشیم.
۲- از اشتباه طرف مقابل چشم پوشی کرده او را به حال خود رها کنیم. در چنین حالتی در صورتی که شخص خطاکار متوجه اشتباه خودش شده و این سکوت ما را به حساب ضعف نگذاشته باشد ما فقط حس انتقام جویی را که عامل برهم زننده ی آرامش درون است از وجود خود ریشه کن کرده ایم.
۳- در حق طرف مقابل با روش صحیح خاص هر موضوع خیر خواهی نموده ضمن روشنگری نسبت به اشتباه صورت گرفته او را تربیت کنیم.امر تربیت به صورت به کار گرفتن رفتار و روش صحیح با انجام خدمت صادقانه خواهد بود که در این فراز از دعا مورد سفارش امام سجاد قرار گرفته و اقدام صحیح برای هر موضوعی را در جای خود بیان فرموده اند.
این حالت را که پاسخ دادن بدی با خوبی باشد را ، احسان می گویند. دعا با درود بر ائمه معصومین شروع شده است زیرا چنین رفتاری فقط از انبیا و اولیای الهی  برمی آید که خود تربیت شده در مکتب نجات بخش اسلام بوده و به عنوان مربیان جامعه بشری پرورش دهنده ی فضائل اخلاقی در بین مردم اجتماع هستند.
موفق باشید. پورهادی