بِنام خداوند بخشنده مهربان

وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا ۚ كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ
و هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر اینکه روزیِ او برخداست، و قرارگاه- موقت و ثابت - آنان را می داند و همه در کتابی روشن ثبت است.

قرآن کریم -سوره هود( آیه ۶)

شرح :

خداوند در این آیه ی شریفه ، توجه و نظارت دائمی خود بر مخلوقات را بیان فرموده است تا تذکری برای انسان بوده و در فعالیت های روزمره از جزئی تا کلی خدا را ناظر و یاور خود بداند.

موجودات به سه گروه کلی تقسیم شده اند :
۱- جامدات  ۲- گیاهان    ۳-حیوانات 
جامدات و گیاهان که در جای خود ثابت بوده مگر بر اثر حادثه ای طبیعی یا توسط دیگران جابجا شوند اما حیوانات برای کسب روزی دائما در حرکتند که انسانها نیز در دسته بندی کلی در گره حیوانات قرار داشته و مخاطب آیه ی شریفه قرار می گیرند.

با توجه به محدودیت علمی و تجربی انسان او نمی تواند با تکیه بر توانایی شخصی یا گروهی همه ی نیازها را برآورده سازد بلکه برای رفع مشکلات و نجات از حوادث پیش بینی نشده ای که در عالم رخ می دهد لازم است با خدا ارتباط داشته تا از یاری او بهرمند شود و از قرار گرفتن در بن بست ها و نا امیدی که باعث توقف و نابودی زندگی می گردد جلوگیری به عمل آید.

  منظور از " جایگاه موقت" می تواند حرکت روزمره و یا مهاجرت های فصلی باشد که در زندگی بعضی از پرندگان و حیوانات وجود داشته و در برخی از جوامع انسانی که به صورت گروههای عشایری زندگی می کنند نیز مرسوم است و البته می توان عالم دنیا را به علت گذرا بودن" موقت " فرض نمود.اما منظور از "جایگاه ثابت" می تواند مناطق مسکونی شهری و روستایی و یا سرای آخرت باشد که مقصد نهایی بشریت است.

مسلما آنچه که به انسان وعده داده شده و به او دعوت شده است اعم از موفقیت های دنیایی و سعادت اخروی در جایگاهی که تجلی گاه حقایق اعمال جهت اخذ پاداش و عقاب باشد دارای عظمتی غیر قابل تصور است که  فقط خزانه ی علم الهی گنجایش آن را خواهد داشت و به این دلیل که علم است و وقوع آن حتمی می باشد به عنوان کتاب بیان شده است زیرا در بین انسانها موضوعات مهمی که قرار است اجرای آن قطعی باشد مکتوب می شود به همین دلیل لفظ "کتاب"آورده شده است.

موفق باشید. پورهادی