بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ ۖ وَإِذَا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿١١﴾
ای مؤمنان! هنگامی که گویند: در مجالس جا باز کنید، پس جا باز کنید، تا خدا برای شما جا باز کند. و چون گویند: برخیزید، بی درنگ برخیزید تا خدا مؤمنان از شما را به درجه ای و دانشمندانتان را به درجاتی بلند گرداند، و خدا به آنچه انجام می دهید، آگاه است. (۱۱)

سوره مجادله - (آیه ۱۱)

شرح :

حضور در جمع مستلزم رعایت آداب اجتماعی خاص هر نوع مجلس می باشد. معمولا هدف از تشکیل مجالس ایجاد ارتباط بین افراد همفکر و انسجام آنها  تحت سلسله مراتب خاص آن اجتماع است که هر فرد در آن از جایگاه و احترام خاص خود برخوردار خواهد بود.

قرآن رعایت آداب این مجالس را برای حاضرین لازم دانسته تا همگی از فواید آن بهرمند گردند. برخی از این آداب و آثار آن بدین قرار است :

با توجه به هدف اجتماع تشکیل شده اعم از سیاسی ، دینی، اقتصادی و فرهنگی افرادی با درجات علمی و توانایی های خاص در آن حضور پیدا کرده تا سایرین را از نتایج علم و تجربه خود بهرمند سازند ، لذا احترام ایشان بر جمع ، واجب بوده تا اولا افراد برجسته در علم و تجربه  با مشاهده ی احترام جمع ایشان را قدر دان زحمات خود تشخیص داده ، از ارائه ی خدمات دریغ ننمایند.
ثانیا سایر شرکت کنندکان که در سنین و مراحل اولیه زندگی هستند با مشاهده ی این توجه و احترامات ، مشتاق طی مدارج علمی گردیده و از تلاش و بکار گرفتن استعداد خود کوتاهی نمی کنند تا به جایگاهی شایسته برای درک مسئولیت در اداره اجتماع  نائل شوند.

توجه به نظارت خداوند در رعایت این شئونات باعث ایجاد قداست جمع و دریافت حمایت خاصه ی پروردگار همراه با برکات آن  خواهد شد.

موفق باشید. پورهادی