بنام خدا

فراز هایی از زیارت جامعه کبیره-۵۸

وَ لاَ عَالِمٌ وَ لاَ جَاهِلٌ وَ لاَ دَنِيٌّ وَ لاَ فَاضِلٌ وَ لاَ مُؤْمِنٌ صَالِحٌ وَ لاَ فَاجِرٌ طَالِحٌ
و نه دانايي و نه ناداني و نه پستي و نه والايي، و نه مؤمن شايسته اي و نه فاجر بدكاري

شرح :

ردیف بعدی مخلوقات که در مرتبه ی پائین تر مخاطب قرار می گیرند ، عبارتند از :
۱- عالم ، به افرادی گفته می شود که درجاتی از علوم الهی را دریافت نموده و ضمن پرورش شخصیت خویش قادر به تربیت سایر انسانها در راستای هدایت امام می باشند.
نقطه ی مقابل او جاهل است و به این علت مطرح شده که گاهی عالم از باب تواضع نسبت به مقامی از مقامات اظهار خشوع می نماید در حالی که جاهل به علت جهل براحتی جسارت بخرج می دهد.

۲-پستی و والایی ، بیان جوهر افراد به طور کلی می باشد چه آن دسته که رشد یافته و به مراتبی نائل آمده اند و چه نقطه ی مقابل ایشان که ساقط شده اند.

۳-مومن ، که به مردم معمولی  اطلاق می شود که حداقل مراتب معرفت را درک نموده اند و به قرینه ی آن ، گنه کاران بی اعتقادی هستند که از انجام هیچ گناهی حیا نمی کنند.اما در این فراز از زیارت هر دو تواما ذکر شده تا بیانگر رفعت مقام ایشان و قابل ادراک و بیان برای عموم باشد ، حتی جسارت کنندگان.

و به تعبیر دیگر و به طور کلی این مقام قابل تصور برای غیر معصوم آن هم در دنیا نیست ، زیرا مقامات مطرح در عالم دنیا ، دارای قرینه بوده و هر مرتبه ای که فرض گرفته شود ، نقطه ی مقابلی برای او وجود دارد که با طرح آن قرینه عظمت مرتبه ی مقابل ، شناخته می شود.

موفق باشید. پورهادی