بنام خداوند بخشنده مهربان

بدرستی که ما عرضه کردیم امانت را ، بر آسمانها و زمین ها و آنچه بین آنهاست ، از حمل آن حذر کردند ، و حمل کرد انسان آنرا ، بدرستی که انسان ، غرق در ظلمت و جهل بود(۷۲) به همین دلیل خداوند  مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک عذاب می کند. و مردان و زنان مومن  به خدا بازگشت می کنند، و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.(۷۳)

قرآن کریم-سوره احزاب (آیه ۷۲-۷۳)

شرح :
لغت امانت به عقل و در بعضی روایات به وجود مبارک رسالت و امامت تفسیر شده که نهایتا همه به اختیار انسان در پذیرفتن مسئولیت هدایت برمی گردد .
"ظلوما جهولا " در آیه شریفه ، حکایت از ذات پویا و نیازمند انسان به نور هدایت دارد که در نتیجه کسب آکاهی(علم) از تاریکی ظلمت و نادانی جهل خارج و به سمت کمال خویش رهنمون می شود.

در علم فلسفه قانونی بنام تقابل وجود دارد که می گوید :
هر دو چیزی که مقابل هم قرار گرفته اند ، الزاما ، نابود کننده هم نیستند بلکه در مواردی ، لازم و ملزوم هم و باعث شکوفایی پدیده ها خواهند بود.
تقابل از نوع عدم و ملکه می گوید:
گاهی علت وجود حالتی ، نبود دیگری بوده که در صورت آمدن دومی ، مشخص می شود ، اولی وجود واقعی نداشته است ، مثال:
۱-کوری و بینایی ، که علت کوری ، کمبود بینایی بوده است.
۲-جهل به معنی نداشتن علم است، که با آموختن و ایجاد آگاهی ، برطرف خواهد شد..
۳-سایه و تاریکی به معنی کمبود نور است که با برطرف شدن مانع و تابیدن نور ، منتفی خواهد بود.
بنابراین ، آیه شریفه می فرماید ، به این علت که انسان در تاریکی ناشی از کمبود نور هدایت و جهل ناشی از نبود آگاهی ، قرار داشت ، به اقتضای نیاز ذاتی در طلب نور هدایت که با کسب علم ، تحت ولایت رسالت و امامت ایجاد میشود ، امانت عقل را پذیرفت.
این نیروی پویا ، با داشتن اختیار ، راه تحقیق را در پیش گرفته ، رشد و شکوفایی وجود انسان را نتیجه داده و بر نوع انسان اتمام حجت و ایجاد وظیفه در پذیرفتن حقیقت ، می نماید.(۷۲)

با توجه پذیرفتن عقل جهت هدایت ، بر همه اتمام حجت شده و عملکرد انسان قابل محاسبه و بازخواست خواهد بود.
از این مرحله انسانها بر اساس نوع برخوردشان با رسول باطن (عقل) و رسول ظاهر (مقام رسالت) دارای مسئولیت شده و به چند دسته بنام  مومن،منافق،مشرک،کافر، تقسیم بندی می شوند که خداوند به زنان و مردان با ایمان وعده آمرزش و رحمت می دهد و زنان و مردان  مشرک ،منافق،کافر را تهدید به عذاب می نماید.(۷۳)

موفق باشید. پورهادی